Dr. Özgür Özkaya
Ege Üniversitesi
Spor Bilimleri Fakültesi
Antrenörlük Eğitimi Bölümü
Antrenörlük Eğitimi Anabilim Dalı
Web of Science ID:
GPX-6189-2022
https://www.webofscience.com/wos/author/record/
ORC ID:
0000-0003-4222-5761
Dr. Özgür Özkaya, Ege Üniversitesi, Spor Bilimleri Fakültesi, Antrenörlük Eğitimi Bölümü’nde, Uygulamalı Spor Bilimleri alanında çalışmalar yürütmektedir.
Çalışma konuları; enerjetik, yorgunluk mekanizmaları, egzersize kardiyo-pulmoner yanıtlar ve pulmoner gaz değişim kinetikleridir. Dr. Özgür Özkaya’nın Spor Bilimleri alanında çok sayıda makalesi, projeleri, uluslararası ödülleri, bir adet patenti ve bir markası bulunmaktadır.
Dr. Özgür Özkaya, İzmir-Bornova’dan başlayarak Nif dağı, Bozdağ ve Aydın sıradağlarını geçerek Efes-Selçuk’ta bulunan Meryemana’ya uzanan 500 km uzunluğunda işaretli bir yürüyüş yolu olan Efeler Yolu’nun yürütücüsüdür.
ÖNEMLİ YAYINLAR
2024
"Dayanıklılık Egzersizi Sırasında Kan Laktatındaki Değişim Oranlarını Göz Önünde Bulundurarak MLSS ve CP Arasındaki Farkların Çözümlenmesi"
Ozkaya, O., As, H., Peker, A., Burnley, M., & Jones, A. M. (2025). Resolving Differences between MLSS and CP by Considering Rates of Change of Blood Lactate during Endurance Exercise. Medicine and science in sports and exercise, 57 (1), 217-226.
Bu çalışmada, maksimal laktat steady-state (MLSS) durumunun değerlendirmesinde kullanılan sabit yüklü egzersizler sırasında kan laktat birikim oranlarının değerlendirilmesiyle ağır-şiddetli egzersiz alanı sınırını daha yakından temsil eden yeni bir yöntem geliştirmek hedeflenmiştir. Çalışma yıllardır kabul edilen 0.05 mM/dk denge kriterini eleştirerek herkes için bireysel olarak hesaplanabilecek bir MLSS yöntemi ortaya koyar.
2024
"Aşırı egzersiz yoğunluğu alanında farklı VO2 kinetiği kategorileri"
Ozkaya O., Jones A. M., Burnley M., As H., & Balci G. A. (2024). "Different categories of VO2 kinetics in the 'extreme' exercise intensity domain" Journal of Sports Sciences, 1-9.
Aşırı (extreme) egzersiz alanı farklı egzersiz şiddetlerine ait tükenme zamanları bakımından en dar fakat egzersiz şiddeti bakımından en geniş egzersiz alanıdır. Bu egzersiz alanı içinde farklılaşan egzersiz şiddetlerinden elde edilen VO2 kinetiklerinin analizlerine göre; aşırı egzersiz alanı aslında üç farklı alanı kapsar. Bu çalışmanın ana bulguları; aşırı-1 alanı içinde egzersize cevaben elde edilen VO2 kinetiklerinde üstel olarak artan ve egzersizin sonlanmasını takiben hemen düşmeye başlayan toparlanma VO2'sine kıyasla, aşırı-2 alanı içinde sürdürülen bir egzersize VO2 yanıtlarının lineer olarak arttığını ve egzersizin sonlanmasının ardından toparlanma periyodunun hemen başında VO2 artışının bir müddet daha devam ettiğini ortaya koymuştur. Bu çalışmada aşırı-3 olarak sınıflandırılan egzersiz şiddetlerinde ise yüklenme sırasında nefes verisi alınamamaktadır. Bu türden çok kısa süreli yüklenmelerin ardından toparlanma VO2'sinde zamana göre elde edilen değerlerde bir "M" yapısı oluşmaktadır. Elde edilen veriler, aşırı egzersiz alanı içinde planlanan yüksek yoğunluklu interval antrenmanların, sprint interval antrenmanlarının ve/veya tekrarlanan sprint antrenmanlarının planlanmasında yol gösterici olacaktır.
2022
Ozkaya O., Balci G. A., As H., Cabuk R., & Norouzi M. (2022). “Grey zone: A gap between heavy and severe exercise domain” The Journal of Strength and Conditioning Research, 36 (1); 113-120.
“Gri bölge: Ağır ve şiddetli egzersiz alanları arasında bir bölge"
Çalışma, ağır ve şiddetli egzersiz alanlarını birbirinden ayıran sınır olarak kabul edilen “anaerobik eşiği” sorgulayan bir araştırmadır. Elde edilen ana bulgular; bu eşik yoğunluğunu belirlemede yaygın olarak kullanılan tekniklerin aslında farklı egzersiz şiddetlerini işaret ettiğini ortaya koymuştur. Bu durumda ilgili egzersiz şiddetlerine bağlı bir “gri bölge” oluşur. Bu çalışmada ilk kez “kritik eşik” adıyla anılabilecek bir eşik egzersiz şiddeti önerilmiş ve bu düzeyi egzersiz VO2’sinin <%95 VO2maks’da stabil tutulabildiği en yüksek egzersiz şiddeti olarak ele alınmıştır. Çalışmanın sonuçlarına göre, söz konusu gri bölgenin alt sınırı maksimal laktat dengesi, üst sınırı ise kritik eşiği verir. Kritik eşik bir miktar aşıldığında ise şiddetli egzersiz alanına girilir.
2021
“Eşik egzersiz yoğunluklarını zamana göre VE/PetCO2 oranındaki değişimlere dayalı olarak analiz edebilen yeni bir teknik”
Ozkaya O., Balci G. A., As H., & Yildiztepe E. (2021). “A new technique to analyse threshold-intensities based on time dependent change-points in the ratio of minute ventilation and end-tidal partial pressure of carbon-dioxide production” Respiratory Physiology and Neurobiology, 294; 103735.
Bu çalışmada “respirasyon eşiği” olarak tanımlanan bir ventilasyon eşiği belirleme yöntemi literatüre ilk kez önerilmiştir. Bu teknik kademeli egzersiz testleri sonunda nefesten-nefese elde edilen ventilasyon ve gaz değişimi verilerinin analizine dayalı “ventilasyon eşiği”, “gaz değişim eşiği” ve “solunumsal kompanzasyon noktası” tekniklerine alternatif olarak sunulmuştur. Teknik, şiddeti giderek artan bir rampa testinde egzersiz şiddetine (x-ekseninde) kıyasla ventilasyon hacmi / PetCO2 (y-ekseninde) ilişkisi üzerinden kullanılmakta ve geleneksel yöntemlerle elde edilebilen geçiş düzeylerini oldukça büyük bir başarıyla belirleyebilmektedir. Respirasyon eşiği tekniğinin bilinen diğer tekniklere kıyasla üstün yanları; i) uygulama sonunda doğrudan bir egzersiz şiddeti sunması, ii) tek bir teknik kullanarak önemli tüm eşik egzersiz şiddetlerinin belirlenebilmesi ve iii) özellikle anaerobik eşiği çok daha güçlü göstermesi olarak özetlenebilir.
AKADEMİDE TEMİZ YAYIN
Hakemlik süreçlerinin doğru bir şekilde işletilmediği ve ücret karşılığında çalışmalar yayımlayan şaibeli dergilerde en çok yayın yapılan ülkeler Hindistan, Nijerya ve ne yazık ki Türkiye’dir. Bu liste, dünyada bilimin en fazla kirlendiği ve akademik haksızlığın en yoğun şekilde yaşandığı ülkeler listesidir. Bu anlamda liste, alanında temiz yayınlar yapan akademisyenlerin en büyük haksızlıklara uğradığı ülkeleri sıralar ve listede Türkiye üçüncü sıradadır.
EFELER YOLU
Efeler Yolu, İzmir’in Bornova ilçesinden başlayarak Nif dağı ve Bozdağ sıradağlarını geçerek Kiraz’ın yaylalarını dönen ve devamında Aydın sıradağları üzerinden Efes-Selçuk’ta bulunan Meryemana’da sonlanan yaklaşık 500 kilometrelik çok etaplı ve işaretli bir yürüyüş yoludur. Yol, 30-40 günde tamamlanabilen 28 etaptan oluşur. Etaplar 13-26 kilometre arasında değişen uzunluklarda ve genellikle "orta-zor" ve “zor” zorluk düzeylerine sahiptir.
Yol; efe/zeybek kültürü bakımından önemli köyleri, yaylaları ve önemli efe yataklarını günümüzde halen korunabilmiş kadim patikaları kullanarak birbirine bağlar. Efeler Yolunun genel amacı; bölgenin içerdiği doğal, tarihi ve kültürel zenginliğin korunmasını ve değerlendirilmesini sağlayarak, bölgede sürdürülebilir ve bütüncül bir kırsal kalkınmayı tetiklemek, bu sayede yerel coğrafyada sosyo-ekonomik bir kalkınma yaratmaktır.
DERS NOTLARI
ANTRENMAN BİLİMİ
SPORDA PERFORMANS TESTLERİ
BİLİMSEL ARAŞTIRMA YÖNTEMLERİ
YAYIN ETİĞİ